بریتانیا به واسطه کیفیت زندگی، اقتصاد پویا، امنیت و آزادی و موضوعات دیگر، کشور محبوبی برای پناهجویان، مخصوصا برای ایرانیان میباشد. این کشور اروپایی دارای قوانین و مقررات خاص خود برای پذیرش پناهجویان است که ما در این مقاله به این قوانین اشاره میکنیم.
لازم به ذکر است که اطلاعات زیر فقط به عنوان یک راهنمای کلی در نظر گرفته شده است. قانون و روند مراحل پناهندگی دائماً در حال تغییر است.
اگر شخصی در معرض آزار و اذیت در کشور خود قرار داشته باشد ، ممکن است به خارج از کشور برود و در کشور دیگری درخواست پناهندگی کند. اعطای "پناهندگی" به معنای اعطای اجازه برای اقامت در کشور دیگر به دلیل خطر آزار و اذیت و عدم امنیت جانی است.
از نظر حقوقی، شخصی که در انگلستان درخواست پناهندگی کرده و منتظر تصمیم گیری درباره آن ادعا است، یک پناهجو خوانده می شود. کسی که در مورد درخواست پناهندگی خود تصمیم مثبتی گرفته است، پناهنده نامیده می شود.
سه بخش از قوانین بین المللی می تواند برای پشتیبانی از درخواست پناهندگی در انگلستان استفاده شود:
تصمیم گیری در مورد پناهندگی و دعاوی مربوط به حقوق بشر در انگلیس توسط آژانس مرزی انگلیس گرفته می شود.
برای پناهجو از نظر قانونی امکان درخواست پناهندگی از خارج از انگلستان وجود ندارد. پناهجویان پس از اینکه درخواست پناهندگی داده اند درلیست انتظار برای تصمیم قرار می گیرند.
هنگامی که پناهجو بخش کنترل مهاجرت را پشت سر گذاشت و به انگلستان وارد شد باید در دفاتر آژانس مرزی انگلیس در کرویدون (در جنوب لندن) اعلام پناهندگی کند. اگر به محض ورود یک پناهجو به انگلستان، درخواست پناهندگی ایجاد نشود، ممکن است این فرد از حمایت رفاهی و اقامت برخوردار نشود. تأخیر ممکن است بعدا به ادعای آنها آسیب برساند. متقاضیان پناهندگی باید یک وکیل پیدا کنند تا در اسرع وقت نماینده آنها باشد تا در طی مراحل درخواست پناهندگی به آنها کمک کند.
در سال 2007، وزارت امور داخله فرایند جدیدی را برای رسیدگی به مطالبات پناهندگی با نام الگوی جدید پناهندگی (NEM) معرفی کرد. هر درخواست پناهندگی به یک عضو خاص از کارمندان آژانس مرزی انگلستان (معروف به "صاحب پرونده") که مسئولیت این پرونده را بر عهده خواهد داشت، اختصاص داده می شود و کلیه تصمیماتی که در مورد آن گرفته می شود، از زمان درخواست تا زمان حضور فرد درخواست کننده به عهده یک نفر است. بنابراین تصمیم گیری بسیار سریعتر از گذشته (معمولا طی چند هفته) به طول می انجامد.
یک "مصاحبه دقیق" اولیه وجود خواهد داشت که در آن آژانس مرزی انگلیس اطلاعات شخصی متقاضی و سفر آنها به انگلستان را برعهده می گیرد، این اژانس بررسی می کند که آیا پناهجویان قبلا در انگلستان یا اروپا پناهندگی کرده اند یا خیر، چند روز بعد از متقاضی خواسته می شود در "اولین مصاحبه" شرکت کند و در آنجا با صاحب پرونده که به پرونده خود رسیدگی می کند، ملاقات کند.
مصاحبه اساسی" یا "مصاحبه پناهندگی" طی دو هفته برگزار می شود. این در شرایطی است که متقاضی فرصت کافی برای توصیف آنچه که برای آنها رخ داده است را دارد و از آنچه که می ترسند در کشور خود برایش اتفاق بیوفتد ، به مسئول پرونده توضیح دهد.
در همین رابطه از پناهجویان ممکن است خواسته شود که در همه مراحل مراحل پناهندگی در جلسات مصاحبه به طور منظم با کارمندان محلی آژانس مرزی انگلیس شرکت کنند. آژانس مرزی انگلیس همچنین از سیستم های گزارش تلفنی و برچسب گذاری الکترونیکی پناهجویان استفاده می کند.
پس از مصاحبه دقیق، برخی متقاضیان به مركز حذف مهاجرت جایی كه درخواست آنها "سریع دنبال می شود" منتقل می شوند. آنها تا زمانی که تصمیمی در مورد درخواست آنها ظرف هفت روز اتخاذ می شود، در بازداشت به سر می برند. در این موارد کل فرایند تصمیم گیری و تجدید نظر ظرف مدت نه روز می تواند به اتمام برسد.
ماموران پروندها در آژانس مرزی انگلستان باید حساب آزار و اذیت متقاضی و هرگونه مدرک حمایتی را که پناهجویان ارائه می دهند را در نظر بگیرند تا تصمیم بگیرند که آیا ملاک اعطای پناهندگی را برآورده می کند یا خیر. به عنوان مثال ، طبق كنوانسيون ژنو 1951، لازم است كه اين مدارک نشان داده شود.
علاوه بر شواهد ارائه شده در بالا توسط متقاضی پناهندگی، صاحبان پرونده اطلاعات دیگری از جمله منابع اطلاعاتی در مورد وضعیت سیاسی و حقوق بشر در کشور مبدأ شخص و تصمیمات قانونی قبلی در مورد پناهندگی را که در دادگاه های انگلستان اتخاذ شده است، در نظر می گیرند.
تصمیمات اغلب به این بستگی دارد که آیا ماموران رسیدگی به پرونده، حساب شخص را باور پذیر می داند یا خیر. چندین روش وجود دارد که می تواند اعتبار یک متقاضی را خراب کند، به عنوان مثال، اگر اطلاعات نادرست یا متناقض به آنها داده باشد. ماموران رسیدگی به پرونده همچنین باید رفتار متقاضی را در نظر بگیرند. به عنوان مثال، در صورت تأخیر در درخواست پناهندگی بدون دلیل خوب، ممکن است به ادعای آنها آسیب برساند، یا در صورت ارتکاب جرم از جمله استفاده از اسناد مسافرتی کاذب، امتیاز منفی برای پناهجو در نظر گرفته میشود.
در صورت عدم پذیرش ادعای آنها، بیشتر پناهجویان حق دارند در دادگاه درجه اول تجدیدنظر کنند. آنها مجاز به ماندن در انگلستان هستند در حالی که منتظر تجدید نظر خود هستند. با این حال، برخی متقاضیان به طور خودکار حق درخواست تجدیدنظر در داخل انگلستان را ندارند، به عنوان مثال اگر از کشورهایی باشند که توسط وزارت امور داخله در نظر گرفته شده است تا تقاضای پناهندگی بی اساس را اعلام کنند، یا اگر قبلاً در یک کشور سوم امن درخواست پناهندگی داده اند. این متقاضیان معمولاً فقط پس از حذف از انگلستان مجاز به درخواست تجدید نظر هستند.
هدف آژانس مرزی انگلستان از این کار این است كه تمام درخواستهای تجدید نظر ظرف دو ماه پس از تصمیم اولیه قابل شنیدن باشد، اگرچه این بازه های زمانی برای مواردی كه در مراكز بازداشت "تحت پیگیری سریع" بوده اند بسیار كوتاه تر است.
یک قاضی مستقل مهاجرت، که در وزارت امور خارجه کار نمی کند، این تجدید نظر را می شنود. مهلت تشکیل درخواست تجدیدنظر پس از تصمیم امتناع بسیار کوتاه است. فقط پناهجویانی که شانس بالایی برای قبول درخواستشان وجود دارد حق دارند که نماینده قانونی با بودجه عمومی (کمکهای حقوقی) برای پیگیری درخواست تجدیدنظر خود داشته باشند.
پس از شنیدن درخواست تجدید نظر، تصمیم معمولاً ظرف دو هفته می رسد. فقط درخواست تجدید نظر در مورد یک قانون امکان پذیر است. مشاوره حقوقی برای تصمیم گیری در مورد امکان پذیرش تجدید نظر ضروری خواهد بود و بازه زمانی درخواست تجدیدنظر بسیار کوتاه است (معمولاً پنج روز کاری).
اگر این ادعا به استناد کنوانسیون ژنو 1951 یا توسط آژانس مرزی انگلیس یا در تجدید نظر مجاز باشد، متقاضی وضعیت پناهندگی را دریافت می کند که پنج سال ادامه دارد. آژانس مرزی انگلیس می تواند دلیل اعطای وضعیت را در این مدت بررسی کند اگر دلیل خوبی داشته باشد، مانند اینکه شرایط در کشور مبدا تغییر نکرده باشد. پس از گذشت پنج سال بنا به درخواست متقاضی، وضعیت اقامت برای مدت نامعلوم را اعطا کند(آی-آر-ال).
اگر حمایت به دلایل حقوق بشر انجام شود، متقاضی معمولاً از حمایت انسان دوستانه برخوردار می شود. این وضعیت نیز در ابتدا به مدت پنج سال اعطا می شود و قابل بررسی است.
هنگامی که شخصی در انگلستان محافظت میشود، حق دارد که کار کند، مطالبه مزایایی کند و دوباره با همسر و فرزندان خود (زیر 18 سال) زندگی کند.
بسیاری از پناهجویان پروسه پناهندگی را بدون مشاوره حقوقی کافی یا با سرعت قابل توجهی در پرونده های سریع طی می کنند.
دادگاه ها مدتهاست كه در صورت افشای شواهد جدید، حق تقاضای پناهندگی دوم (كه به عنوان "ادعای تازه" نیز شناخته می شود) را تشخیص داده و از آن محافظت می كنند. وزارت کشور همچنین تشخیص می دهد که ممکن است مواردی وجود داشته باشد که درخواست دوم پناهندگی با حسن نیت انجام شود. تعدادی از ادعاهای دوم با ارائه مدارک جدید موفقیت آمیز بوده اند یا اینکه به دلیل تصمیمات قبلی دادگاه تغییراتی در قانون ایجاد کرده است.
در صورت عدم وجود شواهد جدید یا تغییر اوضاع، از پناهجویان امتناع شده انتظار می رود که برای ترك انگلستان اقدام كنند. اگر شخصی پس از رد ادعای خود انگلستان را ترک نکند، آژانس مرزی انگلیس ممکن است بازگشت اجباری را ترتیب دهد.
پناهجویان مجاز به کار نیستند مگر اینکه آنها بیش از یک سال منتظر تصمیم گیری در مورد پرونده خود باشند، در این صورت آنها می توانند برای اجازه کار به آژانس مرزی انگلیس مراجعه کنند.
پناهجویانی که منتظر تصمیم در مورد ادعای خود هستند و نیاز به حمایت مالی و یا مسکن دارند، می توانند برای تهیه این موضوع به آژانس مرزی انگلیس مراجعه کنند. اسکان بدون انتخاب در خارج از لندن و جنوب شرقی است. تنها در صورت عدم نیاز به مسکن، کمک مالی می تواند ارائه شود. پناهجویانی که درخواست و حق تجدیدنظر آنها رد شده باشد، این حمایتها را دریافت نمی کنند.
پناهجویان که درخواست آنها رد شده است، در صورت برآورده شدن شرایطشان، می توانند برای بسته پشتیبانی اصلی موسوم به "پرونده سخت" یا "بخش 4" درخواست پشتیبانی کنند. این پشتیبانی شامل اقامت و ..... به شکل "کارت آبی" است که فقط در سوپر مارکت های خاص قابل استفاده است. برای دریافت این پشتیبانی، متقاضی باید موافقت خود را برای بازگشت به کشور مبداء خود اعلام کند.